De kwaliteit.

De handel in groene bonen in Madagaskar is ook dit jaar weer veel te vroeg gestart. Het officiële seizoen begint pas over enkele weken. Het is nog nooit in de historie voorgekomen dat de prijzen zo hoog zijn en de kwaliteit zo slecht. De bonen worden veel te vroeg geoogst nu de boeren kiezen voor financiële zekerheid omdat ze bang zijn dat hun oogst wordt gestolen. Daar komt nog bij dat de cycloon Enawo ongeveer 20% van de oogst vernietigd heeft. Kleine bonen zijn in maart tijdens de cycloon van de struiken gewaaid en worden verwerkt, waardoor de kwaliteit nog verder daalt.

De prijs.

Er wordt gesuggereerd dat het huidig prijsniveau, boven $500,-/kg, wordt veroorzaakt door grote specerijenhuizen die koste wat kost bonen willen verkrijgen. Zij voorfinancieren de collectors, cowboys van de bush, die de boeren verleiden tot verkoop van hun niet rijpe bonen. Dit zorgt voor chaotische situaties ver voor het seizoen is begonnen. De specerijenhuizen willen het nog sneller dan voorgaande jaren. Om die reden stapt men vaak over van ambachtelijk fermenteren, 3 maanden, naar fermentatie met machines in 7 dagen. Behoud van marktaandeel tegen elke prijs is voor grote handelshuizen, met hun roekeloze inkoopstrategie, het allerbelangrijkst.

Maar er is meer aan de hand dan alleen de verwijtbare strategie van grote spelers als het inderdaad zo is.

In Madagaskar vallen door de extreme prijzen alle betrokken partijen zoals boeren, collectors en exporteurs over elkaar heen. Iedereen wil mee profiteren. Het extreme prijsniveau past eenvoudigweg niet bij een ontwikkelingsland waar 90% van de mensen leeft van ‚ a dollar a day‘. Het zal leiden tot een onhoudbare situatie om slechte kwaliteit te blijven leveren tegen een prijs die 20x hoger is dan in 2012.  Hoe zouden onze Nederlandse kwekers reageren en handelen als de prijs voor tomaten in enkele jaren zou oplopen van € 2,- naar € 40,-/kg? Lastig te voorspellen welke gekte dat dit in ons Westers land met zich meebrengt. In een ontwikkelingsland als Madagaskar weten we dit inmiddels.
De markt voor Bourbon vanille is al ingestort nu kopers in Westerse landen massaal zijn afgehaakt. Voor extractie wordt naarstig gezocht naar alternatieven. Deze zorgelijke ontwikkelingen zijn een logisch gevolg van de chaotische situatie in Madagaskar. Andere landen, Papoea Nieuw Guinea, Indonesië, Oeganda en Costa Rica/Mexico, zullen dankbaar in het gat springen dat ontstaat door het falen van deze voormalige Franse kolonie. Als de regering niet ingrijpt zal Madagaskar haar nr.1 positie, 80% van de wereldproductie in vanille, snel verliezen. Met een sterk groeiend marktaandeel van andere landen samen zal er op termijn veel meer concurrentie komen op prijs en kwaliteit. M.a.w. elk nadeel heeft zijn voordeel.

Vanille bv
Henk de Kroon